ForumHayali.Com  

Geri Git   ForumHayali.Com > Eğitim - Öğretim > Dersler > Kimya


Dubniyum Nedir, Özellikleri Nelerdir?


Kullanıcı Etiket Listesi

  
 
LinkBack Seçenekler Görüntüleme stilleri
Alt 07 Nisan 2023, 17:27   #1
Çevrimdışı
Tabut
 
Kayıt Tarihi: 12 Şubat 2023
Üye No: 20
Yaş: 28
Mesajlar: 1.225
Konular: 847
Cinsiyet: Erkek
REP Gücü : 14
REP Puanı: 58
Alınan Beğeniler: 75
Verilen Beğeniler: 34
Varsayılan Dubniyum Nedir, Özellikleri Nelerdir?

Dubniyum, Rusya’daki Dubna kasabasında keşfedilen süper ağır bir elementtir. Keşfi ve isimlendirilmesi Amerika ve Rus bilim dünyasını karıştırmıştır.

Dubniyum Nedir, Özellikleri Nelerdir?
Dubniyum, geçiş elementleri arasında yer alan sentetik, radyoaktif elementlerden biridir. Süper ağır veya transaktinit elementlerdendir. Yalnızca laboratuar ortamında elde edilebilir, tamamen sentetiktir, yani doğada bulunmaz. Çok kısa ömürlü olduğundan ancak özel koşullarda ve kısa süre içinde kararlı kalabilmektedir. Diğer süper ağır elementler gibi oldukça radyoaktif, aşırı derecede kararsızdır. Mevcut özellikleri tahminden ibarettir. Laboratuvar ortamında kimyasal deney ve araştırmalar dışında herhangi bir ticari kullanımı veya uygulaması bulunmuyor. Diğer transaktinit elementler gibi üzerindeki araştırmalar devam etmektedir. Rus ve Amerikalı bilim adamları arasında yıllarca süren keşif ve isimlendirme tartışmalarının odağında yer alan elementlerden biridir. Her ne kadar keşif ve isim hakkı Ruslara verilse de bazı bilim adamları buna karşı çıkarak Amerikalıların önerdiği ismi kullanıyor. Birçok ünlü fizikçi ve kimyagerin dubniyumla ilgili söyledikleri tek şey, “Hakkında fazla bir şey bilmiyoruz.” şeklinde... Gelecekte bilimsel anlamda hangi sürprizlerle karşımıza çıkacağını da kimse bilmiyor!





Tarihçesi
Dubniyum, 1967 - 1970 yılında eski Sovyetler Birliği’nde (Rusya) Moskova’nın kuzeyinde yer alan Dubna kasabasındaki Ortak Nükleer Araştırmalar Merkezi’nde (JINR) sentezlenmiştir. Aynı yıl Amerika Kaliforniya Üniversitesi’ndeki Berkeley Ulusal Laboratuvarı’nda da sentezlenmiştir. Elementlerin araştırılması için kurulan bu iki araştırma enstitüsünde bombardıman teknolojileri kullanılarak bağımsız olarak ilk kez 1967 - 1970 yılları arasında sentezlenmiş olsa da 1997 yılına kadar resmi olarak adlandırılmamıştır.

Georgi Flerov başkanlığındaki Rus ekip, 105 numaralı elementin sentezi ile ilgili çalışmalara 1967 yılında başladı. Rus ekip, Neon-22 iyonlarıyla Amerikyum-243 hedefini bombardımana tutarak 105 atom numaralı elementin Db-260 ve Db-261 izotoplarını sentezlemeyi başardı. Sentezledikleri izotopları daha kesin olarak tanımlayabilmek için bir yıl sonra termokromatografi yöntemi kullanarak sentezi tekrarladı. Db-260 sentezi, Nisan 1970 tarihinde doğrulandı.



1969 - 1970 yılları arasında Albert Ghiorso başkanlığındaki Amerikalı ekip ise, 105 numaralı elementin sentezi ile ilgili sürdürdükleri çalışmalarda Rus ekibin prosedürlerinden farklı yöntemler denedi. Azot-15 iyonlarıyla Kalironiyum-249 hedefini bombardımana tutan Ghiorso ekibi, 105 numaralı elementin yarılanma ömrü 1,6 saniye olan Db-260 izotopunu sentezlemeyi başardı.

“Dubniyum” kelimesi, ilk sentezlediği yer olan Dubna kasabasına atfen türetilmiştir. Ancak tahmin edilebileceği gibi elementin ismi ile ilgili Amerikalı ve Rus bilim adamları arasında anlaşmazlık ve tartışma yaşandı. JINR ekibi, Danimarkalı nükleer fizikçi Nobel ödüllü Niels Bohr’un onuruna “nielsbohrium” ismini ve “Ns” sembolünü önerdi. Berkeley ekibi ise, Alman kimyager Nobel ödüllü Otto Hahn onuruna “hahnium” ismini ve “Ha” sembolünü önerdi. Her iki grup da kendi önerdiği isimde ısrar etti. Amerikalı ve Batı Avrupalı bilim adamları uzun süre “hahnium” ismini kullanırken, Sovyetler Birliği ve Doğu Bloğu ülkeleri de “nielsbohrium” ismini kullanmayı tercih etti.

Tartışmaların ve isim kargaşanın büyümesi üzerine Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği (IUPAC) devreye girdi. Amerikalı ve Rus ekiplerin kanıtları elementin bulunduğu grupla ilgili özellikleri doğruladığı için hem JINR hem de Berkeley ekipleri dubniyum keşfinde 1993 yılında pay sahibi olarak tanındı. IUPAC, 1994 yılında isim sorununu çözmek için bazı adımlar attı. Başlangıçta elementin ismini geçici olarak “uunilpentium”, sembolünü de “Unp” olarak belirledi. Daha sonra Fransız fizikçi Frederic Joliot Curie onuruna “joliotium” ismini ve “Jl” sembolünü önerdi.



IUPAC’ın önerileri Amerikalı ve Rus bilim adamlarını daha çok tepkisine yol açtı. Amerikalı ekip, Rus ekibin raporunun abartılı olduğunu; 105 numaralı elementin sentezini ancak 1 yıl sonra açıklayabildiklerini öne sürdü. Uzun süren tartışmalar sonucunda 1997 yılında İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen 39. IUPAC Genel Kurulu’nda ilk kesin keşif raporunu sunan Dubna ekibi keşifçi olarak tayin edildi ve keşfedildiği kasabaya atfen “dubnium” ismini uygun görüldü. Amerikalı bilim adamları istemeyerek de olsa kararı onaylamak zorunda kaldı. IUPAC’ın kararını kabullenemeyen Amerikalı ve Avrupalı bazı bilim adamları hala “hafnium” ismini kullanıyor.



Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
Dubniyumun kimyasal sembolü “Db”dir. Atom numarası 105, atom ağırlığı 268’dir. Periyodik tablonun 5-D grubunda, geçiş metalleri arasında yer alır. Sentetik ve radyoaktif bir elementtir. Görünümü ve madde hali bilinmiyor. Hiç görülmemiş ve gözlenmemiş olsa da oda sıcaklığında katı halde, gümüşî beyaz veya soluk gri renkte, metal formunda olduğu tahmin ediliyor. Enerji seviyesi başına düşen elektronları “2, 8, 18, 32, 32, 11, 2” şeklindedir. Atomlarının her bir çekirdeğinde 105 proton bulunur. Nötron sayısı 157’dir. Atomik yarıçapı 139 olarak tahmin edilmektedir. Oksidasyon durumları +5, +4, +3 olarak öngörülmektedir.

İzotoplarının çok kısa yarılanma ömrü sebebiyle birçok özelliği tespit edilememiştir. Özellikleri bakımından niyobyum ve tantala benzediği öngörülse de kimyasal özellikleri tam olarak doğrulanamamıştır. Dubniyumun değerleri belirlenemeyen bazı özellikleri şunlardır; yoğunluğu, erime noktası, kaynama noktası, ergime ısısı, buharlaşma ısısı, kristal yapısı, elektronegatifliği, iyonlaşma enerjisi, kovalent yarıçapı, iletkenliği, elektrik direnci, sertliği…

İzotopları
Dubniyum, doğada bulunmaz. Sadece laboratuar ortamında elde edilebilir. Yarılanma ömürleri bilinen, atom kütle numaraları 255 ila 270 arasında değişen 16 izotopu bulunuyor. İzotoplarının hiçbiri kararlı değildir. En kararlı izotopu Db-268’in yarılanma ömrü 32 saatten fazladır. Db-268, aynı zamanda spontan fisyon yoluyla bozunur. Bazı izotopları ve yarılanma ömürleri şöyledir; Db-255 (1,6 saniye), Db-256 (1,9 saniye), Db-258 (4,2 saniye), Db-262 (35 saniye), Db-267 (73 dakika), Db-270 (23 saat).

2016 yılına kadar her deneyde sadece Db-268’in az sayıda atomu üretilebildi. Bugüne kadar en kararlı izotop Db-268’in sadece 23 atomu elde edilebildi. İkinci en kararlı izotop Db-270’in ise sadece 3 atomu elde edilebilmiştir. Bu iki izotop, dubniyumun bugüne kadar elde edilebilen en ağır izotoplarıdır ve her ikisi de daha ağır Moskovyum-288 ve Tennessine-294 çekirdeklerinin bozunması sonucu üretilebilmiştir.




 
  

İçeriği Sosyalleştir


Şu anda bu konuyu görüntüleyen etkin kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 konuk)
 
Seçenekler
Görüntüleme stilleri

Gönderme Kuralları
Konu açma yetkiniz yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti ekleme yetkiniz yok
Mesaj düzenleme yetkiniz yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık



Sitede Yeni misiniz? Yardıma mı İhtiyacınız Var?

Forum saati; Türkiye'ye göre ayarlanmış olup, şu an saat: 12:16.

Forum ve Yazılım Yasal Uyarı Künye
Powered by vBulletin® Version 3.8.5
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.

ForumHayali.Com, lisanslı vBulletin® kullanmaktadır. Tüm yasal yükümlülüklerini yerine getirmiş olan legal bir genel forum sitesidir.

ForumHayali; 5651 sayılı kanuna göre yer sağlayıcı olarak tanımlanan, içerikleri önceden kontrol etme yükümlülüğüne sahip olmadığı için kullanıcıların paylaşımlarından ancak bildirim yoluyla haberdar olduğunda yasa gereği sorumluluğu doğduğundan, paylaşımlardan yana doğrudan sorumlu tutulamayacak bir genel forum sitesidir. Bu nedenle ForumHayali.Com üzerinde yayımlanan içeriklerin herhangi bir hak ihlâli oluşturduğunu ya da hukuksal bir sorun yarattığını düşünüyorsanız, hak sahibi iseniz, İLETİŞİM bağlantısındaki formu doldurarak gerekli bildirimde bulunabilirsiniz. Şikâyetiniz titizlikle incelendikten sonra tarafınıza geri dönüş yapılacak ve gerekli hallerde bahse konu içerik yayından kaldırılacaktır.

Kurucu: Dua '